Hiphop Dance
Hiphop là một thể loại âm nhạc và trào lưu văn hóa xuất hiện từ thập niên 1970 tại Bronx, New York. Nền văn hóa này xuất thân và phát triển ở những khu ghetto (thường là những nơi ở tụ họp của những người nghèo, người da màu, nơi thường gắn liền với nhiều tệ từng lớp và băng đảng). Văn hóa Hiphop bao gồm những nhân tố như: DJ (người mix nhạc), Rapper, Breakdance, Popping, Beatboxing và Hiphop fashion……
Sở dĩ Hiphop được nhiều người thương thích bởi lối sống hào phóng và thuộc tính độc đáo của nó. Người chơi Hiphop có thể tự do tả nghĩ suy, câu chuyện của mình mà không bị bó buột bởi phạm vi nào cả. Trong gia đoạn đầu khi văn hóa Hip hop mới hình thành, âm nhạc còn phát triển song hành cùng với rap-loại hình trình diễn đọc hoặc hô vang lời bài hát, ca từ một cách có vần điệu. Bạn có thể rap về mọi thứ, chẳng nhạc như: cảm giác của bạn, cảm giác của người yêu hay bất cứ cái gì.
HIP HOP DANCE (STREET STYLE)
hiện tại, Hiphop không chỉ là một trò tiêu khiển giải trí đó còn là cả một loại hình nghệ thuật quyến rũ và có sức lan toả không ngừng. Hiphop không chỉ bó hẹp trong âm nhạc mà nó còn là tên của một thể loại nhảy rất phổ quát. Hiphop mang thuộc tính gần gụi với cộng đồng, từng lớp, bắt nguồn từ các chuỗi tổ hợp Dance được dàn dựng bởi các biên đạo đẵn được trình bày, trình diễn trên nền nhạc Hiphop (choreographed dance style) và dần được phát triển thành một bộ phận chẳng thể thiếu trong văn hóa Hiphop nói chung. Hiphop Dance được hình thành và tổng hợp từ nhiều thể loại và cơ bản nhất là từ breaking, popping & locking-những loại thể bắt nguồn từ cộng đồng người Mỹ da đen và Mỹ Latin trong thập niên 70.
Một thời gian sau đó, Hiphop Dance đã được phát triển thành một “khái niệm” riêng, độc lập và mang phong cách riêng, từ đó đã hình thành thêm Newstyle (NY Style), L.A style và Jazz –funk. Những Styles này xuất hành từ các dancers thuộc đội ngũ khá giỏi, đã tập nhiều về Old-School nhưng họ lại muốn nâng cao hơn một bậc, họ muốn phát triển và dàn dựng các điệu nhảy Hiphop thành một chuỗi động tác, một tổ hợp, một bài diễn có tổ chức do chính bản thân họ là người biên đạo. do vậy, ta có thể hiểu được tại sao Hiphop Dance dễ dàng được công chúng chấp nhận ở khắp nơi, từ trong Studio ra tới ngoài đường phố và kể cả trên những sân khấu lớn.
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA HIPHOP DANCE:
Nhiều biên đạo Hiphop của thế hệ sau này đã dần phát triển và “công nghiệp hóa” Hiphop Dance, nhằm mục đích ko những mang Hiphop Dance đến gần công chúng hơn mà còn nhằm “thương mại & thị trường hóa” nó. Điều này ta phải kể đến L.A style và Jazz funk …
L.A style & Jazz funk không phải là Streetdance mang đúng tính chất Underground như nhiều người vẫn nghĩ. Thật ra,nó là một dạng ” Studio Hiphop” dùng để biểu diễn, thường xuất hiện trên các show diễn lớn, hoặc trên videoclips của các rapper và ca sĩ R&B.
Muốn học được Hiphop điều tiên quyết là phải có ham, bạn không cần có nền móng nào trước đó. Cứ đến lớp, những người đi trước sẽ san sớt với bạn. Đừng lo về trang phục, bạn có thể khoác lên mình những bộ cánh của riêng bạn, chiếc áo thun phùng phình hoặc chiếc croptop cỏn con, quần jagger ôm hoặc chiếc quần bò chất lừ miễn là bạn thấy thoải mái. Âm nhạc bật lên và bạn thỏa ham mê, tự do , khoáng đạt và độc đáo-đó chính là Hiphop.
TÌM HIỂU VỀ CÁC NỀN VĂN HÓA TRONG HIPHOP
Hiphop không chỉ là một thể loại nhảy múa mà còn là một trào lưu văn hóa có sức ảnh hưởng và bao gồm tới nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau.
Có khá nhiều những quan niệm sai lầm về Hiphop như: “Hiphop là phiên bản của người da trắng dựa trên âm điệu của người da màu”, “HipHop là một thể loại, còn Rap là sự kết hợp lời nói với các vần, nhịp điệu của Hiphop”,… Sự thật là Hip hop được bắt nguồn từ nền văn hóa da đen, được hình thành từ thập niên 1970 tại tiểu khu Bronx thuộc New York và đã lan dần ra khắp thế giới, xâm nhập và hoà trộn với nhiều nền văn hoá khác nhau, trở thành một trào lưu rộng bao gồm nhiều lĩnh vực nghệ thuật mới và cũ.
Trong hiphop bao gồm 4 nền văn hóa (hình thức) tiêu biểu: Hiphop Dance, MC/ DJ, Graffiti, Rapping.
Hiphop Dance (Nhảy hiphop)
Trong nhảy Hiphop cũng chia ra khá nhiều các thể loại nhỏ khác nhau như: breaking (break dance) , poping, locking, stepping, house, street dance,…
Tuy nhiên nói tới Hiphop thì thường người ta sẽ thường nghĩ ngay đến Break Dance như một phong cách nhảy tiêu biểu, phổ biến nhất và là đại diện cho văn hóa Hiphop..
Thuở ban đầu, Break Dance được sử dụng như một công cụ để các băng nhóm da đen giải quyết mâu thuẫn/ tranh chấp địa bàn hoạt động với nhau trong hoà bình thường. (còn gọi là dance battle). Khi 2 bên tranh tài bằng các điệu nhảy, bên có những người nhảy giỏi có thể trình diễn các bước nhảy phức tạp và xuất chúng sẽ là bên chiến thắng.
Những người tiên phong trong phong trào Break Dance là những thành viên của các nhóm gangster đường phố New york và Los Angeles, họ đã tự dạy võ thuật cho nhau (thường những thế võ của Brazil) như một cách để tự vệ và chinh chiến khi gặp kẻ thù. Các thế võ đã dần dần được chuyển thành các vũ đạo biểu diễn và mang đậm tính nghệ thuật như ngày nay.
Do được bắt nguồn từ võ thuật nên rất nhiều những bước nhảy của Break Dance trông rất hiếu chiến và đậm chất bạo lực trong những năm đầu phát triển.
DJ/ MC
DJ là từ viết tắt của Disc jockey – một từ dùng để ám chỉ những người chuyên chọn và phát nhạc trong các bữa tiệc/ cuộc thi/ sự kiện,…. (chủ yếu là nhạc funk và disco thời kỳ những năm 1970). Dụng cụ làm nghề của Dj ngày nay là một cặp “bàn xoay” (turntables) gồm hai đầu đọc đĩa nhựa gắn với thiết bị trộn âm (audio mixer) nối liền với hệ thống tăng âm và loa (amplifier & speakers).
Những DJ đầu tiên được gọi là cha đẻ dòng nhạc hiphop hiện nay là hai ông Grandmaster Flash và Kool Herc
Một DJ không tự tạo ra âm nhạc như một nhạc công chơi đàn, anh ta “chơi” những bản nhạc, những bài hát đã được ghi lại bằng một phương pháp nào đó, bằng những thiết bị tương ứng.
MC là viết tắt của Master of Ceremonies, có nghĩa là hoạt náo viên – những người duy trì không khí hào hứng và vui vẻ của bữa tiệc, giới thiệu nhanh gọn về một bài nhạc hoặc mời khách tham dự một điều gì đó,….
Một số câu cửa miệng của các MC trong Hiphop là: “Yo”, “Put your hands up in the air”, “Everybody say hoooo”, “Come on”, “Let’s go”,…
Graffiti
Là một hình thức nghệ thuật đường phố bằng cách phun sơn, vẽ tranh lên các bức tường, tàu điện ngầm, xe ô tô,….hoặc đơn giản là chỉ cần những nơi có bề mặt phẳng, rộng.
Nghệ thuật “Graffiti” xuất hiện lần đầu tiên ở New York vào những năm 1970 và nhanh chóng lan rộng sang nhiều quốc gia khác theo làn sóng Hiphop. Tuy phổ biến nhưng Graffiti vẫn luôn là một hình thức nghệ thuật gây nhiều tranh cãi và bị cấm ở một số thành phố/ quốc gia vì tính chất phá hoại, gây mất thẩm mỹ cho các công trình/ sản phẩm công công, hoặc nặng hơn là bị tù tội vì hành vi hủy hoại tài sản của người khác.
Graffity còn có tên gọ khác là Art Crimes (Mỹ thuật tội lỗi), là một nghệ thuật và nền văn hóa nổi bật của HipHop, đòi hỏi người thể hiện một sự liều lĩnh, bất chấp luật lệ khi có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu tới bản thân và cho người khác (phá hoại tài sản).
Ban đầu, Graffiti thường được vẽ bằng viết và marker (bút đánh dấu), nhưng mọi người nhanh chóng chuyển qua sử dụng bình xịt (spray paint) dễ có thể dễ dàng vẽ trên mọi bề mặt hơn, nhanh chóng và dễ sử dụng.
Rapping
Rap là viết tắt của 3 từ Rhythm – And – Poetry, là một hình thức nghệ thuật trong văn hóa Hip hop. Được trình diễn thông qua việc nói hoặc hô vang lời bài hát, ca từ một cách có vần điệu, kết hợp với các nhịp điệu hiphop, động tác nhảy hoặc tạo hình,…
Khác với những dòng nhạc khác, nhạc Rap mang trong mình những đặc trưng rất riêng. Rap thường không có cao độ và trường độ mà người Rap (Raper) có thể đọc nhanh hay chậm tùy ý, ngôn từ trong nhạc Rap cũng vô cùng phóng khoáng và không bị gò bó trong một giới hạn nào.
Rapper có thể thoải mái chửi thề trong lời ca của mình và dùng nó để phản ánh một vấn đề gì đó, hoặc giải quyết mâu thuẫn với nhau.
Những Rapper giỏi thường khéo léo kết hợp giữa ngôn ngữ bình dân với hệ thống tiếng lóng, lối nói chuyện/ cách viết trên mạng xã hội/ tin nhắn,… để hình thành một hệ ngôn ngữ mới đa dạng, đem lại khả năng biểu cảm và thông tin vừa mạnh mẽ, vừa tinh tế hơn.
Beatbox
Beatbox là một loại hình nghệ thuật mà trong đó người biểu diễn (còn gòi là Beatboxer) dùng những âm thanh phát ra từ miệng và giọng của mình để tạo nên các nhịp trống, các giai điệu, hay sự mô phỏng các loại hình âm thanh (ví dụ như tiếng trống, tiếng bộ gõ, tiếng người máy, chà đĩa, hoặc các loại âm thanh khác,…)
Beatbox trên thế giới phát triển khá mạnh nhưng tại Việt Nam thì lại không nhận được nhiều sự chú ý và quan tâm lắm từ dân chúng. Người đầu tiên tập Beatbox và cũng là người nổi tiếng nhất trong giới Beatbox/ Beatboxer Việt Nam là Nguyễn Minh Kiên (nghệ danh M.K)
Ngoài 5 nền văn hóa tiêu biểu trên, Hiphop còn có ảnh hưởng mạnh mẽ tời lĩnh vực thời trang và gây ra nhiều biến động trong phong cách ăn mặc trên toàn thế giới.
Thời kỳ đầu, nghệ sĩ Hip Hop thường biểu diễn trong những bộ quần áo rộng rãi và có phần quá khổ (oversized).
Chỉ một thời gian sau, phong cách này không chỉ dừng lại ở phục trang biểu diễn mà đã trở thành phong cách thời trang được giới mộ điệu trẻ say mê và chia sẻ rộng rãi.
Có khá nhiều đặc điểm nhận dạng phong cách thời trang Hip Hop nhưng nhưng phổ biến vẫn là sự kết hợp của những món đồ “rộng thùng thình”, những đôi giày to bản” và sự phối hợp các phụ kiện khác nhau như: mũ, nón, thắt lưng, dây xích bản to,…